Trẻ nhỏ với tâm hồn trong sáng và nhận thức non kém chính là đối tượng cần được sự quan tâm và dạy dỗ của bố mẹ, đặc biệt là trong giai đoạn 6 năm đầu đời. Thời điểm này mọi kiến thức và kỹ năng được gia đình truyền đạt sẽ hình thành nên tư duy cũng như phong cách sống của trẻ nhỏ, những bố mẹ càng sớm dạy dỗ và tập cho bé thói quen tự lập sẽ giúp trẻ tự tin hơn khi va chạm với mọi thứ xung quanh, đồng thời cũng dễ dàng hòa nhập và chủ động hơn trong cuộc sống. Sau đây là những bí quyết hữu ích về cách dạy con tự lập mà các cặp bố mẹ nên tham khảo để có thêm nhiều kiến thức bổ ích trong hành trình nuôi dạy con thành công.
- TOP 5 phần mềm quản lý điện thoại trẻ em tốt nhất
- Bé vào lớp 1 cần chuẩn bị những gì? Chi tiết từ A đến Z
Hướng dẫn cách dạy con tự lập từ nhỏ
Trong 6 năm đầu đời là giai đoạn trẻ nhỏ luôn nhận được sự quan tâm và theo dõi sát sao của gia đình, nhưng không phải vì thế mà bố mẹ lại thay con làm tất cả mọi việc, điều đó sẽ khiến cho bé có thói quen ỉ lại và không tự chủ động giải quyết những tình huống khó khăn xảy ra với mình. Ngay từ khi đạt tới ngưỡng cửa 1 tuổi, các bậc phụ huynh đã có thể rèn tính tự lập cho con, vì giai đoạn này bé tiếp thu nhanh chóng giúp hoàn thiện tốt nhận thức và kỹ năng cơ bản của cuộc sống. Khi có được nền tảng vững chắc này, bé sẽ dễ dàng hòa nhập hơn khi ra ngoài xã hội và có được suy nghĩ tích cực, chính chắn hơn so với những bạn đồng trang lứa. Nếu các bậc phụ huynh muốn con mình phát triển tốt và tự tin hơn thì cần tham khảo ngay những cách dạy con tự lập theo phương pháp Montessori sau đây:
1. Dạy con kỹ năng sống tự lập cơ bản trong cuộc sống
Tự lập xuất phát từ những kỹ năng sống cơ bản nhất, bé nhỏ tự làm được những điều phục vụ cho cuộc sống của con đã xem là một bước tiến khá thành công trong quá trình nuôi dạy con của các bậc phụ huynh.
1.1 Kỹ năng giữ vệ sinh
Không phải đợi đến khi bé bước vào giai đoạn tiểu học, bố mẹ mới bắt đầu trang bị cho con những kỹ năng giữ vệ sinh mà ngay từ khi con nhận thức được mọi thứ xung quanh thì việc dạy dỗ con những điều cơ bản để bản thân và môi trường sống luôn sạch sẽ là điều hết sức cần thiết. Trẻ nhỏ khi ở nhà cần được bố mẹ dạy cho những thói quen tốt như rửa tay trước khi ăn, bỏ rác đúng nơi quy định, lau bàn sạch sẽ sau khi ăn hoặc không bôi tay dơ lên quần áo, khăn mặt… Mặc dù chỉ là những điều khá nhỏ nhặt nhưng việc dạy sớm cho bé những thói quen này sẽ hình thành nhận thức tốt giúp bé hoàn thiện kỹ năng giữ vệ sinh khi lớn hơn.
Đối với các em bé nhỏ, việc bố mẹ chỉ dẫn cách giữ vệ sinh cho bản thân cũng như nhà cửa có thể bé sẽ không nắm bắt được ngay và cần sự hỗ trợ của bố mẹ mỗi khi xảy ra tình huống. Nhưng với việc lặp đi lặp lại thao tác nhiều lần sẽ dần tạo thói quen cho bé giúp con chủ động giữ vệ sinh mọi lúc mọi nơi.
1.2 Kỹ năng tự chăm sóc bản thân
Xây dựng những kỹ năng chăm sóc bản thân cho con phù hợp nhất là khi bé bước vào giai đoạn từ 3-6 tuổi, từ nhận thức về cái sạch, cái dơ bẩn được dạy dỗ thông qua các kỹ năng giữ vệ sinh được học trước đó, bé sẽ dễ dàng tiếp cận và hiểu được tác dụng của cách tự chăm sóc bản thân mà bố mẹ hay anh chị em chỉ bảo. Trong giai đoạn này, gia đình cần dạy cho trẻ các kỹ năng tự chăm sóc bản thân cơ bản như:
- Đánh răng: dạy con cách cầm bàn chải và sự chủ động vệ sinh răng miệng mỗi khi ăn xong hoặc vào các thời điểm quan trọng trong ngày như sáng sớm và buổi tối trước khi đi ngủ. Thói quen tốt này sẽ giảm thiểu nguy cơ bệnh lý răng miệng gây nhiều phiền toái và khó chịu cho trẻ nhỏ.
- Tự mặc quần áo, tự đi giày: trong giai đoạn này bé hoàn toàn có thể tự làm được các việc cá nhân như thay quần áo, đi giày dép, mặc dù các thao tác chưa hoàn toàn thuần thục nhưng bố mẹ nên tạo cơ hội cho con chủ động làm để bé rèn tính tỉ mỉ cho bản thân.
- Chuẩn bị bữa ăn: trẻ nhỏ từ 3 tuổi đã nhận thức được những vật dụng cần thiết cho một bữa ăn, do đó bố mẹ cần để bé tự chuẩn bị để rèn tính tự lập sớm.
- Cách sử dụng nhà vệ sinh: dạy con tự lập khi dùng nhà vệ sinh như chủ động dội nước khi đi xong, lau vệ sinh cơ thể sạch sẽ vừa tránh các bệnh lý viêm nhiễm vừa giúp bé hình thành thói quen tốt khi lớn lên.
- Để quần áo, đồ chơi đúng nơi, đúng chỗ: các vật dụng thường ngày mà con chơi hoặc sử dụng đến cần được đặt ngăn nắp, nếu bé vứt lung tung cần chỉ dẫn ngay để con thay đổi thói quen và có nhận thức tốt về việc giữ sạch sẽ nơi ở.
Ngoài dạy con các kỹ năng tự chăm sóc bản thân như vừa trình bày, các bậc phụ huynh cần làm gương cho con trẻ, sắp xếp lại không gian sống, giờ giấc sinh hoạt khoa học để con dễ dàng tiếp cận và hình thành kỹ năng tốt. Đối với các vật dụng, đồ dùng dành cho trẻ nên đặt ở nơi vừa tầm với để con dễ dàng thao tác và chủ động thực hiện theo như những gì được bố mẹ hướng dẫn trước đó.
1.3 Kỹ năng giúp đỡ người khác
Ngoài các kỹ năng tự chăm lo và bảo vệ bản thân, bố mẹ cũng không nên bỏ qua việc dạy con nhận thức sớm về việc giúp đỡ mọi người xung quanh, trước hết là quan tâm và sẻ chia những việc nhỏ trong gia đình, sau đó là khả năng quan sát và hỗ trợ những người thân bên cạnh. Nếu môi trường sống của bé chỉ vỏn vẹn có bố mẹ, anh chị thì các bậc phụ huynh cũng có thể dạy con cách giúp đỡ người lớn tuổi, ông bà qua tranh ảnh hoặc các video clip dành cho trẻ. Đây vừa là những nội dung giải trí vừa mang tính chất giáo dục giúp bé hình thành sớm sự tự lập để trưởng thành hơn.
2. Bố mẹ tạo cho con một môi trường khuyến khích con tự lập
Bất cứ đứa trẻ nào khi được dạy dỗ cách tự lập và được sống trong môi trường gần gũi, an toàn đều phát huy sớm những thói quen tốt, sự tự tin và chủ động của bản thân. Chính vì thế ngoài chú trọng đến từng chi tiết khi dạy con tự lập, bố mẹ cũng nên tạo điều kiện phát triển tốt cho con, tránh gây áp lực hoặc răn đe mạnh tay có thể khiến bé chán nản và không hợp tác trong những lần dạy bảo tiếp theo.
Tự lập trong lối sống của trẻ nhỏ không chỉ hình thành từ những gì bố mẹ, anh chị hay ông bà chỉ bảo mà còn bắt nguồn từ một lối sống khoa học, môi trường trật tự, ngăn nắp của người lớn. Quá trình sống lâu dài trong điều kiện tối ưu này sẽ tự nhiên hình thành thói quen tốt cho trẻ, do đó khi có con trong độ tuổi đang phát triển, tốt hơn hết bố mẹ nên chủ động điều chỉnh lại cuộc sống, cách xưng hô cũng như giao thiệp để con học hỏi dần.
3. Xây dựng bảng phân công việc nhà cho mỗi thành viên trong gia đình
Nhiều bố mẹ Việt có thói quen tự tay làm hết tất cả mọi thứ cho con vì sợ con chưa đủ nhận thức để thực hiện, cách làm này không chỉ khiến bé thụ động trong cuộc sống mà còn chậm phát triển về trí tuệ so với các bạn bè đồng trang lứa. Để khắc phục ngay tình trạng này, các bậc phụ huynh nên thực hiện cách dạy con tự lập theo phương pháp Montessori thông qua việc phân chia rõ ràng công việc cụ thể cho trẻ để con chủ động thực hiện. Tùy theo lứa tuổi của con mà sẽ bắt đầu từ những việc nhỏ cho đến những việc đòi hỏi sự khéo léo hơn. Cách làm này sẽ giúp bé phát triển toàn diện về kỹ năng và sở hữu thao tác thuần thục đối với các công việc xung quanh cuộc sống. Việc cho trẻ tham gia cùng với gia đình không chỉ tạo hứng thú, niềm vui cho trẻ mà còn giúp con hiểu được trách nhiệm của bản thân đối với gia đình.
4. Bố mẹ là tấm gương để con học theo
Trước khi dạy dỗ trẻ bất cứ điều gì, bố mẹ và người lớn sống trong gia đình phải là tấm gương sáng cho con noi theo, việc này không có nghĩa là mọi hoạt động và cách nghĩ của gia đình đều phải luôn đúng chuẩn mực nhưng tốt nhất trước mặt con trẻ nên che đi những thói quen xấu, những hành động thiếu suy nghĩ mà thay vào đó là những việc làm khoa học, có kế hoạch để bé học hỏi và làm theo. Ngoài ra, trong quá trình nuôi dạy con cần hết sức bình tĩnh, tránh nóng vội mà thay con thực hiện sẽ khiến cho quá trình nuôi dạy con tự lập trở nên vô nghĩa, ngoài ra cũng không nên quá khắt khe vì điều này chỉ khiến bé rụt rè và thiếu tự tin hơn trong cuộc sống.
Đồng hồ định vị Wonlex – Song hành cùng bố mẹ trong chặng đường nuôi dạy con tự lập
Trẻ học cách tự lập thường đương đầu sớm với các tình huống trong cuộc sống, khi đó bé rất cần một công cụ thông minh để hỗ trợ và đồng hồ định vị Wonlex là một trong những sản phẩm rất phù hợp. Với công nghệ tiên tiến được tích hợp trong sản phẩm sẽ hỗ trợ bé nhận được sự giúp đỡ của bố mẹ trong bất cứ tình huống nào thông qua chức năng liên lạc và định vị thông minh. Ngoài hỗ trợ đắc lực cho cuộc sống của trẻ nhỏ, chiếc đồng hồ còn được đánh giá là thiết bị hữu ích giúp bố mẹ giám sát, quản lý con chặt chẽ, chủ động theo dõi và bảo vệ sự an toàn của trẻ vào bất cứ thời điểm nào.
Xem chi tiết các sản phẩm tại link: https://vnkid.vn/dong-ho-dinh-vi/
Cách dạy con tự lập là bí quyết quan trọng mà các bậc phụ huynh nên chủ động tìm hiểu, nắm bắt trong suốt quá trình nuôi dưỡng con. Bên cạnh việc dạy dỗ bé, bố mẹ cũng nên trang bị cho con trẻ những sản phẩm thông minh như đồng hồ định vị Wonlex để hỗ trợ bé khi cần đồng thời giúp giám sát và theo dõi mọi hoạt động của con để chủ động hơn trong việc bảo vệ sự an toàn cho trẻ, đặc biệt là trong thời buổi vấn nạn bắt cóc, xâm hại trẻ em diễn biến ngày một nhiều.