Làm thế nào để bé phát triển chiều cao tối đa?

Bên cạnh phát triển trí tuệ cho bé thì thể chất, sức khỏe, đặc biệt chiều cao là vấn đề mà các bậc phụ huynh không thể bỏ qua. Khi có sức khỏe tốt và chiều cao đạt tiêu chuẩn sẽ giúp bé năng động và tự tin hơn. Vậy làm thế nào để bé phát triển chiều cao tối đa hiệu quả? Về vấn đề này chúng tôi đã tham vấn ý kiến từ chuyên gia y tế có nhiều năm kinh nghiệm và chia sẻ đến các bậc phụ huynh như sau.

• Trẻ bị gù lưng phải làm sao? – Lời khuyên dành cho cha mẹ
• Biện pháp giáo dục trẻ em bảo vệ môi trường

Những yếu tố quyết định đến sự phát triển chiều cao của trẻ

Chiều cao không chỉ liên quan trực tiếp tới sức khỏe mà còn là một trong những yêu cầu cơ bản của nhiều ngành nghề và mang lại nhiều lợi ích trong cuộc sống hàng ngày. Tuy nhiên, do tác động của nhiều yếu tố mà không ít người chẳng may sở hữu chiều cao khá khiêm tốn, khiến họ tự ti và mặc cảm. 

Cụ thể những yếu tố quyết định đến chiều cao của trẻ nhỏ mà bố mẹ nên nắm rõ để có cách giúp bé phát triển chiều cao tối đa. 

Yếu tố di truyền từ cha mẹ

Theo một số nghiên cứu, yếu tố di truyền chiếm từ 60 – 80% chiều cao cuối cùng của trẻ nhỏ. Hầu hết mọi đứa trẻ từ 1 tuổi đến khi dậy thì đều tăng khoảng 5cm mỗi ngày. Tuy nhiên, tốc độ phát triển chiều cao ở mỗi trẻ sẽ khác nhau. 

Chiều cao của con sẽ phụ thuộc vào chiều cao, thể trạng sức khỏe của bố và mẹ. Để tính được chiều cao trung bình của bé theo gen di truyền thì có thể áp dụng công thức như sau:

• Chiều con bé trai = ((chiều cao mẹ +15cm) + chiều cao bố)/2
• Chiều cao bé gái ((chiều cao bố – 15cm) + chiều cao mẹ)/2

Chế độ dinh dưỡng ảnh hưởng đến sự phát triển chiều cao của trẻ

Không được bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng ngay từ khi chào đời cũng là nguyên nhân khiến trẻ có chiều cao hạn chế. Việc không cung cấp đủ chất dinh dưỡng trong thời gian dài còn khiến trẻ bị còi xương, ốm yếu và nhẹ cân hơn so với bạn bè cùng trang lứa.

Vai trò của giấc ngủ

Sự bài tiết của hormon sinh trưởng trong cơ thể có liên quan mật thiết với giấc. Theo nghiên cứu cho thấy, trẻ ngủ sâu vượt quá 1 giờ đồng hồ, lượng hormone sinh trưởng mới tăng rõ rệt và đây là một trong những nhân tố quan trọng nhất quyết định đến chiều cao của bé. Do đó, nếu trẻ thường xuyên thức khuya, ít ngủ thì chiều cao sẽ không thể đạt mức tối đa.

Ngoài ra, các chuyên gia y tế còn cho biết, chiều cao của con người khi còn nhỏ sẽ phát triển mạnh mẽ vào ban đêm do sự tăng trưởng chiều dài xương. Nếu ngủ sai tư thế sẽ gây sức ép hoặc áp lực lên xương và sụn, gây cản trở sự tăng trưởng của xương

Tập luyện thể dục thể thao

Vận động có tác dụng thúc đẩy lớn đối với sự phát triển chiều cao của trẻ em. Tùy vào độ tuổi, giới tính mà có các môn vận động để bé phát triển chiều cao tối đa. 

Thế nhưng, hiện nay trẻ em có xu hướng lười vận động, thích nằm hay ngồi một chỗ xem tivi, chơi game trên máy tính, điện thoại… Điều này không chỉ khiến trẻ trở nên ù lì, dễ mắc bệnh béo phì, thấp bé mà còn ảnh hưởng tới trí tuệ và kỹ năng xã hội.

Môi trường sống của trẻ

Có thể thấy rằng, những trẻ sống ở nơi ô nhiễm, tiếp xúc thường xuyên với khói bụi, chất độc hại, khói thuốc lá… không chỉ ốm yếu, mắc nhiều bệnh truyền nhiễm mà còn thấp bé so với độ tuổi. 

Ngược lại, trẻ sinh sống, học tập trong môi trường sạch sẽ, trong lành kết hợp với chế độ ăn uống và luyện tập thể thao đều đặn thường khỏe mạnh, cao lớn và khả năng miễn dịch rất tốt.

Trẻ phát triển chiều cao khi nào?

Theo chia từ các chuyên gia giàu kinh nghiệm, chiều cao của trẻ nhỏ phát triển ngay từ khi còn ở trong bụng mẹ cho đến tuổi trưởng thành. Tuy nhiên, 1000 ngày đầu đời và tuổi dậy thì chính là 2 giai đoạn “vàng” mà chiều cao của bé phát triển mạnh mẽ nhất.

Giai đoạn 1000 ngày đầu đời

1000 ngày đầu đời được tính từ khi bé được mang thai đến 24 tháng tuổi, đây là giai đoạn phát triển chiều và thể chất mạnh nhất của trẻ. Trong năm đầu tiên, bé có thể tăng trên 25cm và 2 năm tiếp theo tăng 10cm/năm. 1000 ngày đầu đời được xem giai đoạn quyết định đến 60% khả năng phát triển về chiều cao của trẻ nhỏ trong tương lai.

Khi trẻ dưới 12 tháng tuổi là thời điểm mà tốc độ phát triển thể chất lẫn chiều cao của trẻ nhanh nhất so với các giai đoạn khác. Lúc này, bé có cân nặng gấp đôi so với cân nặng của trẻ sơ sinh trong 4 – 5 tháng đầu và cân nặng cuối năm thứ nhất sẽ gấp 3 lần trẻ sơ sinh. 

Chính vì thế mà từ 12 tháng – 24 tháng tuổi là giai đoạn trẻ nhỏ có nguy cơ bị suy dinh dưỡng cao nhất và tỷ lệ suy dinh dưỡng giữ ở mức cao cho tới khi bé 5 tuổi. Đây cùng là giai đoạn bé bắt đầu ăn dặm nên rất có thể không được cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cần thiết, gây ảnh hưởng không nhỏ tới sự phát triển chiều cao và trí tuệ của trẻ

Sau 2 tuổi, tốc độ phát triển chiều cao ở trẻ sẽ giảm và chỉ tăng khoảng 6.2cm/ năm, đồng thời mật độ xương cũng tăng lên 1%/năm. Tuy nhiên, nếu giai đoạn này bé có chế độ dinh dưỡng khoa học, cơ thể được cung cấp đủ chất thì đây sẽ là tiền đề để bé phát triển chiều cao tối đa trong độ tuổi dậy thì.

Giai đoạn dậy thì

Tuổi dậy thì được tính từ 10 tuổi đến 15 tuổi, là giai đoạn đặc trưng bởi sự phát triển vượt bậc về cơ bắp, khung xương và chức năng sinh dục. Tốc độ phát triển và tăng chiều cao ở trẻ trong giai đoạn này rất nhanh, có thể tăng từ 10cm/ năm lúc được 10 tuổi và tăng dần cho đến khi đạt 15cm/năm ở độ tuổi 12 (đối với bé gái).

Còn đối với bé trai, tốc độ tăng trưởng chiều cao là 10cm/năm khi được 12 tuổi và đạt tối đa 15cm/năm cho đến khi 14 tuổi. Sau đó, tốc độ tăng trưởng chiều cao sẽ giảm dần khi bé gái được 15 tuổi và bé trai bước sang tuổi 17.

Giai đoạn dậy thì quyết định khoảng 23% chiều cao trung bình của người trưởng thành. Kích thước khung xương, khối lượng xương và mật độ khoáng chất ở mỗi xương tăng lên 4% mỗi năm tính từ khi bé được 8 tuổi tới giai đoạn vị thành niên. 

Quá trình tăng trưởng về chiều cao của trẻ có liên quan mật thiết đến sự tích lũy nhanh chóng về khối lượng xương và hoạt động của các hormone tăng trưởng. Do đó, việc bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng cùng chế độ luyện tập phù hợp rất cần thiết cho trẻ nhỏ trong tuổi dậy thì.  

Những lưu ý để bé phát triển chiều cao tối đa

Sức khỏe tốt, chiều cao đạt chuẩn sẽ mang lại rất nhiều lợi ích cho trẻ trong cuộc sống hàng ngày và công việc tương lai. Vì thế, các bậc phụ huynh nên giúp con phát triển chiều cao tối đa và có được sức khỏe tốt nhất ngay từ khi còn nhỏ bằng cách:

Chế độ dinh dưỡng hợp lý để bé phát triển chiều cao tối đa

Ngày từ khi còn trong bụng mẹ, trẻ đã bắt đầu phát triển về chiều cao, do đó bố mẹ nên chú ý đến chế độ ăn uống khoa học và lành mạnh. 

Và cho đến tuổi dậy thì, bố mẹ hãy bổ sung những loại thực phẩm giàu protein, rau sạch, trái cây tươi, các loại ngũ cốc, sản phẩm từ bơ sữa… vào khẩu phần ăn của con. Bởi đây là những thực phẩm rất cần thiết và có ích cho sự hỗ trợ phát triển chiều cao ở trẻ nhỏ.

Song song đó, bố mẹ nên hạn chế hoặc tránh những loại thực phẩm chứa đường, giàu chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa. Vì chúng không chỉ khiến chiều cao trẻ chậm phát triển và còn gia tăng nguy cơ mắc bệnh béo phì, tim mạch.

Chú ý đến tư thế của trẻ để tránh gù lưng hay cong vẹo cột sống

Gù lưng, cong vẹo cột sống là bệnh lý có xu hướng gia tăng ở trẻ em trên thế giới hiện nay. Nguyên nhân chính gây nên bệnh gù lưng là do trẻ đi đứng, nằm ngủ, đặc biệt ngồi học sai tư thế trong thời gian dài. Khi bị gù lưng, hình thể trẻ không chỉ mất thẩm mỹ mà còn khiến chiều cao hạn chế, thấp bé hơn so với bạn bè cùng trang lứa.

Vì thế, bên cạnh chú ý đến chế độ dinh dưỡng, bố mẹ nên trang bị cho con một số sản phẩm chống gù lưng, cong vẹo cột sống để bé phát triển chiều cao tối đa. Chẳng hạn như: balo chống gù lưng, bàn học thông minh…

Trẻ cần ngủ đúng giờ

Như đã đề cập ở trên, giấc ngủ ảnh hưởng không nhỏ tới sự phát triển chiều cao của trẻ. Vì thế, các bậc phụ huynh cần tập thói quen đi ngủ sớm cho bé. Đồng thời, tạo môi trường giấc ngủ tốt để đảm bảo bé ngủ sâu và đừng quên hướng dẫn con tư thế ngủ đúng nhé.

Chế độ tập luyện thể dục thể thao lành mạnh

Dựa vào độ tuổi của con mà bố mẹ lựa chọn môn thể thao phù hợp để tăng chiều cao cho trẻ. Theo đó, khi bé còn nhỏ nên mát xa hoặc luyện tập bộ môn bơi lội. Trẻ lớn hơn một chút, bố mẹ hãy tạo điều kiện cho con đi ra ngoài nhiều, hoạt động vươn thẳng tay chân thông qua các môn thể thao bóng rổ, cầu lông, đi bộ, đạp xe…

Các bài tập tăng chiều cao hợp lý và tập luyện với cường độ vừa phải, đều đặn mỗi ngày sẽ giúp cho xương, cơ bắp càng thêm mạnh mẽ, khớp và dây chằng mềm dẻo hơn, đặc biệt còn hỗ trợ tăng cường hệ miễn dịch cho cơ thể bé.

Cha mẹ cần tạo ra môi trường sống tốt cho bé

Các bậc phụ huynh không nên cho con tiếp với thiết bị điện tử thường xuyên và trong thời gian dài vì chúng có thể gây nghiện cũng như ảnh hưởng tới quá trình tăng trưởng chiều cao của trẻ. 

Thay vào đó, hãy tạo điều kiện cho bé học tập, vui chơi ngoài trời nhiều hơn. Hay bố mẹ có thể mua trò chơi thông minh như lego, xếp hình… để hạn chế thời gian bé sử dụng thiết bị điện tử. 

Bên cạnh đó, bố mẹ nên xây dựng môi trường sống lành mạnh, trong lành, vui vẻ để bé phát triển chiều cao tối đa. Bố mẹ cần hạn chế sử dụng chất kích thích, thuốc lá, xung đột gia đình, khi dạy trẻ thay vì la mắng thì hãy nhẹ nhàng khuyên bảo. 

Mong rằng những thông tin chia sẻ ở bài viết đã giúp cách bậc phụ huynh có thêm nhiều kiến thức hữu ích trong việc nuôi dạy con cái, đặc biệt là biết cách để bé phát triển chiều cao tối đa hiệu quả nhất. Từ đó, bé có thể phát triển thành một người hoàn hảo với trí tuệ thông minh, khỏe mạnh và cao lớn.